Świadczenie pielęgnacyjne od 01.01.2024 r. przysługuje wyłącznie osobom sprawującym opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia, czyli wyłącznie nad dziećmi (art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych).
Zmianie ulegnie katalog osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego.
Świadczenie pielęgnacyjne od 1 stycznia 2024r. przysługuje:
1. matce albo ojcu,
2. innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 oraz z 2022 r. poz. 2140) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom,
3. opiekunowi faktycznemu dziecka,
4. rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.
- jeżeli sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
W przypadku gdy opiekun sprawuje opiekę nad więcej niż jedną osobą niepełnosprawną
w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się odpowiednim orzeczeniem o niepełnosprawności/znacznym stopniu niepełnosprawności, to wysokość świadczenia pielęgnacyjnego, ulega podwyższeniu po 100% na drugą i każdą kolejną osobę, nad którą sprawowana jest opieka – warunkiem jest złożenie wniosku przez opiekuna o podwyższenie świadczenia pielęgnacyjnego ( : dotyczy to tylko osób-opiekunów wymienionych w art. 17 ust. 1-3 ustawy o świadczeniach rodzinnych, osób będących rodziną zastępczą oraz osób prowadzących rodzinny dom dziecka).
W przypadku śmierci osoby wymagającej opieki, osoba sprawująca opiekę zachowa prawo do świadczenia pielęgnacyjnego do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił zgon osoby wymagającej opieki.
Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje jeżeli:
1. osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
2. osoba wymagająca opieki została umieszczona lub przebywa w domu pomocy społecznej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, o której mowa w przepisach o pomocy społecznej, zakładzie karnym, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym albo schronisku dla nieletnich;
3. osoba wymagająca opieki jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;
4. na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;
5. na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna, o którym mowa
w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów.
Osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne, na podstawie przepisów obowiązujących do 31.12.2023 r. chcąc pobierać powyższe świadczenie na nowych zasadach tj. z możliwością podjęcia zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej muszą po 1 stycznia 2024 r. zrezygnować z pobierania świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie starych przepisów i złożyć nowy wniosek o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie nowych przepisów.